ਇਹ ਮੰਦਰ ਸਿਰਫ ਇਕ ਪੱਥਰ ‘ਤੇ ਬਣਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਤੁਸੀਂ ਦੰਗ ਰਹਿ ਜਾਓਗੇ
Harpreet Kaur Sidhu
The Mirror Time
ਭਾਰਤੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਅਤੇ ਹਿੰਦੂਆਂ ਦੇ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਫੈਲੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਦੇਸ਼ ‘ਚ ਬਣੇ ਕਈ ਖੂਬਸੂਰਤ ਮੰਦਰ ਆਪਣੀਆਂ ਵਿਲੱਖਣ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹਨ ਪਰ ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਇਕ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਮੰਦਰ ਬਾਰੇ ਦੱਸਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਇਸ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਮੰਦਰ ਸਿਰਫ ਇਕ ਪੱਥਰ ‘ਤੇ ਬਣਿਆ ਹੈ। ਸਿਰਫ ਇਕ ਪੱਥਰ ‘ਤੇ ਬਣਿਆ ਇਹ ਮੰਦਰ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਖੂਬਸੂਰਤ ਮੰਦਰਾਂ ‘ਚ ਗਿਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਇਸ ਮੰਦਰ ਦੀਆਂ ਵਿਲੱਖਣ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਬਾਰੇ, ਜੋ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਵੱਲ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਮੰਦਰ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਰਾਜ ਦੇ ਔਰੰਗਾਬਾਦ ਤੋਂ ਕੁਝ ਦੂਰੀ ‘ਤੇ ਸਥਿਤ ਏਲੋਰਾ ਗੁਫਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇਸ ਮੰਦਰ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਪੱਥਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਸੁਣ ਕੇ ਹੈਰਾਨੀ ਹੋਵੇਗੀ ਪਰ ਇਹ ਸੱਚ ਹੈ। ਇਸ ਮੰਦਰ ਦੀ ਇਮਾਰਤਸਾਜ਼ੀ ਅਤੇ ਕਾਰੀਗਰੀ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਲਈ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਭੀੜ ਲੱਗੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।
ਇਸ ਮੰਦਰ ਨੂੰ ਬਣਾਉਂਦੇ ਸਮੇਂ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਖਾਸ ਖਿਆਲ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕੈਲਾਸ਼ ਪਰਬਤ ਵਰਗਾ ਦਿਖਾਈ ਦੇਵੇ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਕੈਲਾਸ਼ ਪਰਬਤ ਵਰਗੀ ਲੱਗਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਮੰਦਰ ਲਈ 400000 ਲੱਖ ਟਨ ਪੱਥਰ ਕੱਟ ਕੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਵਿਚ 20 ਸਾਲ ਲੱਗੇ ਸਨ। ਸਭ ਤੋਂ ਹੈਰਾਨੀ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਮੰਦਰ ਦੋ ਮੰਜ਼ਿਲਾ ਹੈ।
ਐਲੋਰਾ ਗੁਫਾਵਾਂ ਵਿਚ 34 ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮੰਦਰ ਹਨ ਪਰ ਇਹ ਮੰਦਰ ਸਭ ਤੋਂ ਖੂਬਸੂਰਤ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਹੈ। 8ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਬਣਿਆ ਇਹ ਮੰਦਰ ਅੱਜ ਦੇ ਮਹਾਨ ਕਾਰੀਗਰਾਂ ਨੂੰ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਲੋਕ ਇਸ ਮੰਦਰ ਨੂੰ ਕੈਲਾਸ਼ ਮੰਦਰ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਜਾਣਦੇ ਹਨ।
ਇਸ ਮੰਦਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਖਿੜਕੀਆਂ, ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਅਤੇ 12 ਕਮਰੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪਾਵਨ ਅਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਸ ਮੰਦਰ ਦੇ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਦੁਆਰ ਦੇ ਦੋਵੇਂ ਪਾਸੇ ਹੋਰ ਦੇਵੀ-ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਉੱਕਰੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਮੰਦਰ ਦਾ ਬਾਹਰੀ ਵਿਹੜਾ ਯੂ ਆਕਾਰ ਵਿਚ ਬਣਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ 3 ਵੱਡੇ ਥੰਮ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਸ਼ਿਵ ਮੰਦਰ ਦੇ ਬਾਹਰ ਨੰਦੀ ਦੀ ਵੱਡੀ ਮੂਰਤੀ ਬਣਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਮੰਦਰ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਹਾਥੀਆਂ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਇਸ ਮੰਦਰ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸੰਤੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਇੱਥੇ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਆਉਣਾ ਚਾਹੋਗੇ।